Spijbelen tegengaan doe je samen mét leerlingen

Scholieren geloven in opvolging en preventie

Spijbelen bedreigt de kansen voor een leerling om een diploma te halen. Het is een ernstig maar complex probleem met meerdere oorzaken. Leerlingen geloven dat als school dit probleem oplost door in te zetten op goede opvolging en preventie. Straffen is pas een allerlaatste optie. En dat alles doe je samen mét scholieren. 

Spijbelen kan verschillende vormen aannemen: af en toe niet komen opdagen, berekend lessen missen voor een bepaald vak of leerkracht, een periode spijbelen of gewoon niet meer naar school gaan. Ook luxeverzuim, zonder toestemming tijdens de schoolperiode met vakantie gaan, is een vorm van spijbelen.  Spijbelen is een ingewikkeld probleem. Scholen zien als belangrijkste oorzaak een gebrek aan motivatie bij leerlingen. Vaak is spijbelen dan ook een signaal voor een achterliggende oorzaak.  En dat maakt het voor scholen moeilijk om het tegen te gaan. 

Hoe kan je spijbelen nu oplossen? Voor scholieren is preventie erg belangrijk. De school moet er in de eerste plaats voor zorgen dat scholieren graag naar school gaan. Een positief schoolklimaat kan spijbelen voorkomen. Actieve participatie van leerlingen heeft een positieve invloed op dit welbevinden en daarom moet een spijbelbeleid op school in samenspraak met leerlingen en hun ouders tot stand komen.

Belangrijk is ook dat spijbelgedrag tijdig opgemerkt en opgevolgd wordt. Dat kan door het goed bijhouden van de aan– en afwezigheden. Scholen moeten meer aan de slag gaan met die gegevens en ze gebruiken als basis voor hun spijbelbeleid. Het CLB heeft een belangrijke rol in de preventie en opvolging van spijbelproblemen. Daarom is een goede samenwerking tussen school en CLB cruciaal.  

Een aanpak van spijbelen moet trouwens op maat van elke leerling gebeuren. Daarbij moet speciale aandacht gaan naar leerachterstand en opvang van een leerling bij de terugkeer van het spijbelen. 

Preventie en begeleiding komen dus eerst. Sanctioneren en repressief optreden is volgens leerlingen een laatste toevlucht, maar echt effectief is dat niet.