In ons project rond leerlingenparticipatie in de klas deelden we de verschillende werkvormen op in drie categorieën: feedback, evaluatie en eigenaar van het leerproces. In dit artikel bespreken we bruikbare werkvormen met betrekking tot feedback.
Wanneer leerlingen feedback mogen en kunnen geven en er daarna met die feedback iets gedaan wordt, is er sprake van participatie. De leerlingen krijgen immers inspraak in het verdere verloop van de les, taken, toetsen, enzovoort. Let op! Als je de leerlingen feedback laat geven maar nadien niet met die feedback aan de slag gaat en/of niet met hen over die feedback spreekt, dan is er sprake van schijnparticipatie. Je hoeft niet akkoord te gaan met wat ze zeggen maar bespreek het wel met hen, dan weten de leerlingen dat hun opmerkingen gehoord zijn.
Enkele manieren om feedback te verzamelen:
Wat? In tien minuten je leerlingen feedback laten geven over je manier van lesgeven. Inspraak in de klas, om samen tot het beste onderwijs te komen.
Wie? Jij kiest de vragen, de leerlingen antwoorden anoniem. Geschikt voor alle onderwijstypes en onderwijsgraden.
Waar? Feedbacktool | VSK
Hoe? Online, alle uitleg is te vinden op de pagina zelf. Je vindt op de website onder de titel “Toolkit voor leerkrachten” ook nog andere tips om feedback van leerkrachten te verzamelen.
Waarom? Het verhoogt het welbevinden van de leerlingen als ze feedback mogen geven. Ze zijn bovendien zelf ook vragende partij om dit te mogen doen. Daarnaast stijgt de pedagogische kwaliteit van de les omdat leerkrachten luisteren naar leerlingen.
Wat? Ontdek hoeveel leergoesting je leerlingen voor een opdracht hebben.
Wie? Jij drukt voor elke leerlingen een motivatiemeter af, je leerlingen vullen hem in. Geschikt voor alle onderwijstypes en onderwijsgraden.
Waar? Op de website van Klasse.
Hoe? Afdrukken via de website van Klasse, uitdelen in de klas. Oordeel niet over de antwoorden, ga er wel mee aan de slag.
Waarom? Jongeren leren op deze manier hun mening uiten. Door hun inbreng kan de opdracht ook aangepast en/of verbeterd worden.
Feedbackkaders
Wat? Jouw leerlingen geven feedback
Wie? De leerlingen vullen het kader in.
Waar? Met de verbetermeter kun je aan de slag bij een opdracht. Het verbeterkader past dan weer beter op een toets. Het inschattingskader helpt je om na te gaan of een leerling zijn of haar inspanningen goed kan beoordelen. De uitzwaaier is gelijkaardig maar past eerder bij jongere leerlingen. Bij de pechstrook kun je leerlingen een vraag laten parkeren; daarbij moeten de leerlingen dan uitleggen waarom ze die vraag niet willen beantwoorden. Op de website van Klasse staat ook een gelijkaardig principe: exit-tickets.
In de Leiepoort Deinze Campus Sint-Vincentius ontwikkelde men een reflectiekader om toe te voegen aan examens. Op deze manier kan er feedback gegeven worden via de klassenraad, via het rapportcommentaar of nadien in de klas.
Hoe? Voeg het kader toe aan jouw toets of opdracht.
Waarom? Leerlingen leren op deze manier hun mening uiten. Dankzij hun inbreng kan jouw toets of opdracht ook beter worden.
Wat? De leerlingen vullen een rapport over de leerkracht in.
Wie? De leerkracht deelt uit, de leerlingen vullen in.
Waar? Lerarenrapport.
Hoe? Je deelt de rapporten uit en vraagt de leerlingen om individueel het rapport in te vullen. Maak hiervoor tijd vrij tijdens de les of geef het als opdracht voor de volgende les. De rapporten vrijblijvend laten invullen levert weinig respons op.
Je kunt er ook voor kiezen de leerlingen samen één rapport te laten invullen. De leerlingen moeten het eens raken over de opmerkingen die ze willen geven en over het eindcijfer dat in het rapport komt te staan. Je bent zelf niet aanwezig en stelt één van de leerlingen aan om het gesprek in de klas te begeleiden.
De school kan ook een proclamatie organiseren waarbij de deelnemende leerkrachten hun rapport(en) ontvangen. Let erop dat je enkel rapporten uitreikt aan de leerkrachten die zich kandidaat stellen. Als er genoeg vertrouwen is tussen de leerkrachten en de leerlingen, kan elke klastitularis helpen bij het opstellen van de rapporten voor alle leerkrachten.
Waarom? Het verhoogt het welbevinden van de leerlingen als ze feedback mogen geven. Ze zijn bovendien zelf ook vragende partij om dit te mogen doen.
Gebeten door participatie? Neem dan zeker ook een kijkje bij de werkvormen rond evaluatie en eigenaar zijn van het leerproces.